Η Αριστερά και το ποδόσφαιρο. Εντός και εκτός γηπέδων, 25.10.2016

 

Για τη σημερινή παρουσίαση

 

Ένα ή καλύτερα δυο βιβλία που θεωρώ πως ήταν κάτι που έλειπε από τη σύγχρονη ελληνική βιβλιογραφία, με την έννοια του ότι ο κόσμος θα πρέπει να μάθει  τη συσχέτιση που έχουν το ποδόσφαιρο και η Αριστερά για πολλούς και μεταξύ τους διαφορετικούς λόγους.

 

 

 

Αποτέλεσαν κοινό πεδίο αναφοράς, σε εποχές δύσκολες για κοινωνίες που βρέθηκαν σε καθεστώς έντονης πίεσης πάντα αναλογιζόμενοι το χώρο που αναλογεί στο ποδόσφαιρο ως σημείο αναφοράς στην κοινωνία και κάνοντας μικρά θαύματα.

 

Όπως περιγράφεται  με το βιβλίο που δόθηκε μαζί με την Εφημερίδα των Συντακτών: «Άνοιξη του 1942. Φιλικός αγώνας μεταξύ ΑΕΚ και Παναθηναϊκού που έμεινε γνωστός στην Ιστορία και ως «Αντιστασιακό Ντέρμπι».

 

Στις εξέδρες 15.000 φίλαθλοι με τους Γερμανούς να έχουν θορυβηθεί από τη συμμετοχή του κόσμου.

 

Τα έσοδα από τον αγώνα είχε  αποφασιστεί πως θα δίνονταν στους φυματικούς κρατούμενους του Νοσοκομείου «Σωτηρία» μεταξύ των οποίων ήταν και πολλοί αθλητές.

 

Πριν από τον αγώνα Μαρόπουλος και Κρητικός, επισκέφτηκαν τον πρόεδρο του Παναθηναϊκού Απ. Νικολαϊδη  ο οποίος τους ενημέρωσε ότι οι Γερμανοί είχαν επιτάξει το γήπεδο και θα κρατούσαν τις εισπράξεις, ενώ όρισαν ως διαιτητή έναν αυστριακό αξιωματικό, νομίζοντας πως έτσι θα μπορούσαν να ελέγξουν καλύτερα το παιχνίδι.

 

Ο μεγάλος  Κλεάνθης Μαρόπουλος αρχηγός της ΑΕΚ σε εκείνο το παιχνίδι είχε πει για τον αγώνα: «Βγήκαμε στον αγωνιστικό χώρο οι δύο ομάδες για να χαιρετίσουμε τους φιλάθλους.

 

Αντί να αρχίσουμε  το παιχνίδι οι αρχηγοί των δυο ομάδων (Τάσος Κρητικός για τον Παναθηναϊκό), ανεβήκαμε στις εξέδρες και αρχίσαμε να εξηγούμε στον κόσμο τι ακριβώς είχε συμβεί.

 

Ο κόσμος δέχτηκε τις εξηγήσεις μας. Αυτό που επακολούθησε δε μπορούσαμε να το φανταστούμε.

Αγανακτισμένοι φίλαθλοι όρμησαν στον αγωνιστικό χώρο και δεν άφησαν τίποτα όρθιο.

 Οι ξύλινες εξέδρες  ξηλώθηκαν, τα δοκάρια ξεριζώθηκαν….. συνθήματα υπέρ των ποδοσφαιριστών.

 

Τα επεισόδια πήραν έκταση και γρήγορα σχηματίστηκε μια αντιφασιστική διαδήλωση που έφτασε μέχρι την Ομόνοια. Οι φίλαθλοι διαδηλωτές διαλύθηκαν μόνο  με την εμφάνιση των δυνάμεων κατοχής.

 

Μια παράθεση ενός γεγονότος που επεξηγεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη στενή σχέση ποδοσφαίρου-Αριστεράς-αντίστασης αξιοπρέπειας, σε μια από τις δυσκολότερες στιγμές της νεότερης ελληνικής ιστορίας.

 

Το υλικό των βιβλίων συγκεντρώθηκε μέσα από εκτενές ψάξιμο σε έντυπο υλικό, αρχεία, μαρτυρίες, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Παλιές ελληνικές και ξένες εφημερίδες. Μέρος του ποδοσφαιρικού αρχείου του Πάνου Γεραμάνη.

 

Η ποδοσφαιρική σοφία και κυρίως η προσωπική μαρτυρία του μεγάλου παλαίμαχου άσου του Ολυμπιακού  Σάββα Παπάζογλου. Το αρχείο του μεγάλου Έλληνα αθλητικογράφου Ανδρέα Μπόμη, ενός ανθρώπου με απίστευτες και αστείρευτες γνώσεις  γύρω από το θέμα ποδόσφαιρο.

 

Ο παλαίμαχος ποδοσφαιριστής και συνδικαλιστής του χώρου Νίκος Μάλλιαρης ο οποίος αποτέλεσε σημαντικό σημείο αναφοράς για το πρώτο βιβλίο. Αντίστοιχα βιβλία για το ίδιο θεματικό αντικείμενο από την Ισπανία, την Αγγλία και την Ιταλία.

 

Οι πρωταγωνιστές θα μπορούσαν να  πω ότι παρουσιάζονται με έναν άκρως κινηματογραφικό τρόπο, γεγονός που δίνει τη δυνατότητα στον αναγνώστη, ακόμη και αν δεν έχει τη μέγιστη δυνατή γνώση για το θέμα να μπει μέσα από τα βιβλία στον πειρασμό να ψάξει και να μάθει.

 

 Η σχέση Αριστεράς και ποδοσφαίρου είναι μια σχέση που κατά τη γνώμη μου,  όσο και αν σε κάποιους  φανεί υπερβολικό μπορεί να χαρακτηριστεί σφυρηλατημένη.

 

Η ποδοσφαιρική ομάδα της Μακρονήσου, ο Σάββας Παπάζογλου, ο Ανδρέας Μουράτης, ο μεγάλος Σόκρατες με την “Κορινθιανική Δημοκρατία” και την Κορίνθιανς, ομάδα  σύμβολο της Βραζιλίας κατά τη δεκαετία του 1980.

 

Είναι μια σχέση που μέσα από την  εναλλαγή και ανταλλαγή μηνυμάτων, από τον αγωνιστικό χώρο προς την εξέδρα και ακόμη μακρύτερα, μπορεί να αποτελέσει τη βάση ώστε  να δημιουργηθούν  ξανά οι ελάχιστες “εστίες φωτιάς” στο μυαλό και στη σκέψη

 Αγαπημένη μου ιστορία: αυτή  της επίλεκτης ομάδας Μακρονήσου. Μια ομάδα που παρά  τις τεράστιες δυσκολίες της εποχής εκείνης δε χειραγωγήθηκε ουσιαστικά από κανέναν, όσο κι αν κάποιοι προσπαθούν και κάνουν τα αδύνατα-δυνατά για να αποδείξουν το αντίθετο.

 

Με μεγάλους και πραγματικά αριστερούς ποδοσφαιριστές όπως ο  στραϊκερ και προπονητής της ομάδας ο μεγάλος σεντέρ φορ του Παναθηναϊκού Αντώνης Παπαντωνίου μια πολιτική και ποδοσφαιρική προσωπικότητα άλλης κοπής.

 

 

 

Επίσης, η Μακρόνησος αποτελεί ένα ιδιαίτερο σημείο αναφοράς για τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης.

 

Πρέπει ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ η Μακρόνησος να ενταχθεί στον κατάλογο με τα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ για να σωθεί από τη βορρά και τα πολιτικά (και όχι μόνο) αρπακτικά που θέλουν να «ασελγήσουν» πάνω της.

 

 Τι συμβολίζουν οι ήρωες του βιβλίου: Ο Σεφέρης νομίζω  πως απάντησε με απλό  και χωρίς κρότο τρόπο.

 

Kάτι που στην περίπτωση μας “μεταφράζεται” σε ήρωες που για χρόνια κυκλοφορούσαν στα σκοτεινά.

 

Έχοντας όμως δώσει με το δικό τους  αθόρυβο τρόπο  ψυχή και σε πολλές  περιπτώσεις σώμα για καλύτερες μέρες, ξέροντας  πως ίσως την επόμενη μέρα  να μην υπήρχαν.